UHSK

Het is een tweede gewoonte geworden om het nieuws aan te zetten en alles en nog wat te horen dat lijkt op de woedende bosbranden in Australië (en elders), de stijgende zeespiegel, het smelten van de ijskap en allerlei soortgelijke natuurlijke gebeurtenissen die verband houden met klimaatverandering. De opwarming van de aarde heeft een diepe en diepgaande impact, niet alleen op de planeet zelf, de biodiversiteit en de natuurlijke fauna, maar ook op de (menselijke) bevolking. Het is de grootste bedreiging voor ons bestaan ​​op aarde.

Dalende en stijgende temperaturen zijn een constante geweest in de 4,5 miljard jaar van de aarde, maar het is vooral sinds de industriële revolutie dat de uitvindingen en acties van mensen zo'n directe invloed hebben gehad op het toenemende niveau van kooldioxide en andere broeikasgassen in de atmosfeer. De temperatuur op aarde is tot een alarmerend tempo gestegen en de gevolgen zijn wereldwijd. Klimaatverandering vormt een bedreiging voor onze oceanen, het weer, voedselbronnen en onze fysieke gezondheid.

Deze dreiging wordt aangepakt door de inspanningen van instellingen, overheden, multilaterale organisaties en individuen, maar hoe precies? We hebben al klimaatvluchtelingen, hoe gaan we nu en in de toekomst om met dit soort situaties? Kunnen we naar het verleden kijken en parallellen of soortgelijke gevallen zien waaruit we lessen kunnen trekken? Hoe veranderen internationale betrekkingen, verbetert klimaatverandering samenwerking en communicatie of lijkt het alleen maar mensen uit elkaar te drijven? Hoe reageren leiders op dit onderwerp? Vanuit historisch perspectief kunnen we kijken naar hoe klimaatverandering het dagelijks leven van burgers beïnvloedt, de manier waarop en wat voor soort werk mensen verrichten en hoe dat verandert. De vragen zijn nooit af.

Daarom nodigen we u zeer waarschijnlijk uit om de clips te bekijken van de jaarlijkse Research Parade van dit jaar die gericht was op geschiedenis en milieu. Vier onderzoekers pakten hun onderzoek over Milieu en Geschiedenis uit en bespraken het belang van het vakgebied.

Je kunt de lezingen hier bekijken of op ons youtube-kanaal door te klikken op hier!

Prof. dr. Liesbeth van de Grift - Hoofdspreker :  het milieu in de geschiedenis en de relevantie ervan voor vandaag 

Dr. Liesbeth van de Grift is gespecialiseerd in de geschiedenis van politieke vertegenwoordiging door de lens van plattelands- en milieubeheer in de twintigste eeuw. Een leidende vraag in haar onderzoek is hoe de opkomst van 'natuur' en 'milieu' op de politieke agenda de ideeën en praktijken van democratie en belangenbehartiging heeft veranderd.

De meeste mensen zijn het erover eens dat de opwarming van de aarde een ernstige bedreiging vormt voor het voortbestaan ​​van onze planeet. Een overgang naar een duurzamere samenleving is van cruciaal belang als we verwoestende ecologische, sociale en economische gevolgen willen voorkomen. Tegelijkertijd laat onze huidige situatie zien dat het tot stand brengen van een dergelijke fundamentele verandering een grote uitdaging is. Kennelijk zijn kennis, technologie en geld niet voldoende voorwaarden voor een dergelijke verandering. In deze lezing zal ik beargumenteren dat we diep historisch ingebedde vragen moeten beantwoorden om de complexiteit van deze transitie te begrijpen - vragen over sociale en culturele normen, over wat we geneigd zijn te doen en te geloven en waarom dat moeilijk te veranderen is, en over macht relaties en de manier waarop instellingen zijn geëvolueerd.

Dr. Robert-Jan Wille: The Three-dimensional Empire of Air. Europa, weerballonnen en de verovering van de mondiale atmosfeer Tussen 1902 en 1914

is Robert-Jan Wille VENI-postdoc bij het Freudenthal Instituut. Sinds december 2019 werkt hij aan de geschiedenis van de Duitse atmosfeerfysica.

Vorig jaar zagen we een drievoudige ademhalingscrisis, de pandemie verstrikt in Black Lives Matter en klimaatverandering (of dit nu wordt vertegenwoordigd door bosbranden of vervuiling). Dit benadrukt een belangrijke vraag: wie heeft toegang tot de lucht die we inademen en waardoor we reizen? Hoe kregen sommigen meer toegang tot lucht dan anderen? Wat is onze afhankelijkheid van wetenschappelijke kennis van de lucht? Toegankelijkheid en kennis van de lucht zijn met elkaar verweven. Net als bij de aarde en de oceanen, is de geschiedenis van de atmosfeer de geschiedenis van het in kaart brengen, ermee experimenteren en modelleren ervan.

Met ballonnen en zeppelins die anticipeerden op de komst van het vliegtuig in de vroege jaren 1900, was de mondiale atmosfeer het derde domein dat werd opgeëist door een tak van het leger, eeuwen na het land en de zee, en het eerste domein waarin civiele wetenschappers en ingenieurs speelde een actieve rol bij het beschikbaar maken ervan, een eeuw voor de ruimte en cyberspace.

Meteorologen kwamen naar voren als sleutelexperts: meer dan alleen weersvoorspellers, werden ze aerologen, 'geografen van de lucht'. Met de ontdekking van de stratosfeer en jetstreams in 1902 door Franse en Duitse atmosfeerfysici, leidde het in kaart brengen van de temperatuur, vochtigheid en andere fysieke grootheden van de 'vrije atmosfeer' (of de Luftozean) tot structurele en wereldwijde atmosferische campagnes met weerballonnen. Slechts jaren voordat Europese landen ten oorlog zouden trekken, werkten wetenschappers uit veel van deze landen samen om de lagere en hogere atmosfeer, waar 'het weer van de wereld' werd gemaakt, in kaart te brengen. Koloniale 'buitenposten' in Batavia en keizerlijke marines in de tropische zeeën droegen graag bij aan dit programma. De klimaatwetenschap van vandaag is afhankelijk van de gegevens die collectief zijn geproduceerd, maar wat stond er toen op het spel?

Dr. Katharine Frederick: The Environment and Economic History in Sub-Saharan Africa

Dr. Katharine Frederick is universitair docent en postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Utrecht, gespecialiseerd in industriële ontwikkeling in Afrika bezuiden de Sahara van het late prekoloniale tot het vroege postkoloniale tijdperk.

De relatie tussen de mens en de natuurlijke omgeving speelt een grote rol in Sub-Sahara Afrika. Het levensritme van de meeste plattelandsbewoners van het continent wordt nog steeds bepaald door de seizoenen, en gemeenschappen worden vaak op hun kop gezet door milieuschokken. Onderzoek naar de economische geschiedenis van Afrika heeft steeds meer de nadruk gelegd op de rol van het milieu bij het beïnvloeden van sociale en economische ontwikkeling. Deze lezing zal onderzoeken hoe milieuschokken in de Lower Shire Valley in Malawi hebben geleid tot ingrijpende economische veranderingen in de Mang'anja-dorpen in de regio. Dramatische dalingen van het waterpeil van de nabijgelegen Shire-rivier, gecombineerd met een aanzienlijke afname van de bevolking van de regio, leidden tot het verdwijnen van de lokale textielindustrie en een toename van de teelt van marktgewassen voor wereldwijde export. Deze verschuiving heeft de economie en de samenleving van de Mang'anja-gemeenschappen fundamenteel veranderd, met gevolgen voor de ontwikkeling van het gebied op de lange termijn. 

Prof Dr Johan Schot: Deep Transitions to a Sustainable World. Learning from History to Image the Future

Dr Johan Schot is Professor of Global History and Sustainability Transitions at the Utrecht University Centre for Global Challenges. He is Director of the Transformative Innovation Policy Consortium (TIPC) and former Director of the Science Policy Research Unit (SPRU) at the University of Sussex Business School.

The Deep Transitions theory develops an understanding of coordinated change processes in a wide range of socio-technical systems for the provision of basic needs such as energy, mobility, healthcare, food and water in the First Deep Transition (Industrial Revolution), in order to assess various scenarios for the unfolding of the Second Deep Transition. The key idea is that the First Deep Transition, that took place along five great surges of development in the past 250 years, has led our socio-technical systems to evolve in unsustainable directions. In order to mitigate the accumulated economic, social and ecological challenges that we face today, we need to redirect the Second Deep Transition as it unfolds in sustainable directions. This will help achieve the United Nations Sustainable Development Goals (SDGs), but it will require a fundamental re-thinking of how resources are used, the ways we innovate and how we deal with the consequences of innovation. In my presentation I will focus on what we can learn from the history of emergence, acceleration, stabilisation and directionality of the First Deep Transition in order to imagine the future of the emergence, acceleration, stabilisation and directionality of the Second Deep Transition. For more information visit www.deeptransitions.net.

Discussiepanel Discussiepanel

Onder leiding van UHSK-alumnus Timo Houtekamer die ingaat op het waarom en hoe van milieugeschiedenis, het belang ervan en de manier waarop studenten betrokken kunnen worden . Naast hem zijn prof.dr. Johan Schot en dr. Robert-Jan Wille. Bekijk de afspeellijst van Research Parade op YouTube om hun individuele lezingen te bekijken.